فدراسیون بین المللی فوتبال (فیفا) در سال 1984 ایتالیا را به عنوان میزبان جام چهاردهم برگزید تا دوستداران فوتبال به دلیل تفکرات دفاعی تیم ها، یکی از کسل کننده ترین جام جهانی را شاهد باشند.
فینال این جام نیز که میان آلمان غربی و آرژانتین برگزار شد دیداری خسته کننده بود و جالب اینکه که با یک ضربه پنالتی دیر هنگام به سود آلمان که به وسیله "آندریاس برمه" به تک گل این دیدار تبدیل شد، خاتمه یافت.
آرژانتین نیز نخستین تیمی لقب گرفت که در فینال جام جهانی موفق به گلزنی نشده بود. البته دو بازیکن آرژانتین در این دیدار اخراج شدند که این نیز در نوع خود بی سابقه بود.
** اوج روژه میلا
جام 90 ایتالیا دوران اوج "روژه میلا" 38 ساله بود زیرا پس از این که از فوتبال ملی کناره گیری کرده بود بار دیگر به اردوی کامرون بازگشت و با بازی های خوب خود این تیم را تا مرحله یک چهارم نهایی جام پیش برد.
** جام جهانی به اروپا بازگشت
پس از جام جهانی 1986 مکزیک بار دیگر جام جهانی به اروپا بازگشت. ایتالیا کشوری صاحب فوتبال که آمادگی کامل برای برگزاری منظم جام جهانی و کسب افتخاری تازه را داشت. از 12 ورزشگاه برگزار کننده جام جهانی، 10 ورزشگاه به طور کامل بازسازی شدند و دو ورزشگاه جدید در شهرهای تورین و باری برای برگزاری جام جهانی ساخته شد.
** سومین قهرمانی آلمان
با وجود درخشش میلا، اسکیلاچی و گویکوچه آ در نهایت جام جهانی در دستان آلمان قرار گرفت. این کشور با بردن سومین جام به خانه، به جمع کشورهای ایتالیا و برزیل پیوست.
اگر چه تیم های شرکت کننده در رقابت های مقدماتی جام جهانی نسبت به دوره قبل کاهش یافت و از 121 به 112 تیم رسید اما مشخص شد که راهیابی به جام جهانی کار بسیار دشواری است. در میان تیم هایی که نتوانستند به جام جهانی راه یابند نامهای بزرگی چون پرتغال، دانمارک و حتی فرانسه به چشم می خورد که در جام جهانی گذشته در نیمه نهایی حضور داشت و اکنون "میشل پلاتینی" را بر روی نیمکت مربیگری خود می دید.
به استثنای کاستاریکا که در نخستین حضور خود در جام جهانی به جمع 16 تیم نهایی راه یافت، مرحله گروهی رقابت ها همانطور که انتظار می رفت، به پایان رسید.
روژه میلا، سالواتوره اسکیلاچی و سرجیو گویکوجه آ دروازه بان آرژانتین بازیکنانی بودند که در این رقابت ها با بازی های درخشان خود تحسین همگان را بر انگیختند. میلا با گلزنی در برابر رومانی در سن 38 سالگی به عنوان مسن ترین گلزن تاریخ جام جهانی لقب گرفت (او رکورد خود را در جام جهانی 1994 بهبود بخشید). شیرهای سیاه در حالی که در مرحله یک چهارم نهایی تا دقیقه 80 با نتیجه 2 بر یک از انگلیس پیش بودند، نتیجه را به این تیم واگذار کردند و از راهیابی به جمع چهار تیم برتر باز ماندند. بازی خوب کامرون و مصر در جام جهانی بی پاسخ نماند و دو سهمیه قاره سیاه را در جام جهانی بعد افزایش داد.
شماره 11 تیم ملی ایتالیا بر تن بازیکنی بود که این تیم با تمام قدرت خود از کمبود چنین بازیکنی رنج می برد. سالواتوره اسکیلاچی ملقب به "توتو" با قدرت تمام کنندگی خود بازی زیبای ایتالیا را تکمیل می کرد. مهاجم 25 ساله یوونتوس با زدن 6 گل و در نهایت کسب عنوان آقای گل جام جهانی 1990 ایتالیا یک تنه کشور میزبان را تا مرحله نیمه نهایی پیش برد اما "اسکادرا آتزوری" در این مرحله به سد محکمی به نام آرژانتین برخورد که در هفت بازی گذشته خود فقط دو گل دریافت کرده بود.
هیچ چیز برای ایتالیا زجر آورتر از گویکوچه آ نبود که به جای "نری پمپیدو" به بازی آمد. آخرین مرد تیم نه چندان باطراوت اما فرصت طلب آرژانتین، عنصر تعیین کننده ای در برابر برزیل قدرتمند در مرحله یک هشتم نهایی، در ضربات پنالتی در برابر یوگسلاوی در مرحله بعد و در نیمه نهایی برابر ایتالیای میزبان بود.
با وجود این گویکوچه آ نتوانست در برابر ضربه پنالتی مشکوکی که داور مکزیکی فینال به ژرمن ها هدیه کرد، کاری انجام دهد. آلمان تیم یوگسلاوی را 4 بر یک شکست داده بود، هلند را 2 بر یک مغلوب کرد، چکسلواکی را با یک گل از پیش رو برداشت، با انگلیس به تساوی یک بر یک رسید و در ضربات پنالتی آن را مغلوب کرد.
این تیم با مربیگری "فرانس بکن باوئر" که در سال 1974 به عنوان بازیکن قهرمان جام جهانی شده بود، با حضور بازیکنان بزرگی مانند ماتیوس، برمه، فولر، کلینزمن، کوهلر و هاسلر شایستگی کسب عنوان قهرمانی را داشت و با سه عنوان قهرمانی به همراه ایتالیا و برزیل، پرافتخارترین تیم جام جهانی لقب گرفت.
**
میزبانی سیزدهمین دوره رقابت های جام جهانی سال 1986 به مکزیک اعطا شد تا اولین کشوری باشد که دو بار مهمترین فستیوال فوتبال جهان را برگزار کرده باشد.
بعد از انصراف کلمبیا در سال 1983 که اعلام کرد نمی تواند از پس برگزاری این رقابت ها بر بیاید، مکزیک شانس میزبانی مجدد جام جهانی را به دست آورد.
کشور مکزیک با وقوع سه زمین لرزه وحشتناک به استقبال جام جهانی رفت، اما خوشبختانه ورزشگاه های این کشور آسیبی ندید و تصمیم گرفته شد مسابقات طبق برنامه انجام شود.
حادثه ای بسیار تلخ در هیبت زلزه ای مهیب و وحشتناک که جان 20 هزار نفر از مردم مکزیک را گرفت و آنها را از جشن و شادمانی که مدت ها انتظارش را کشیده بودند، محروم کرد، اگر چه مصمم بودند با تمام این اوضاع و احوال، میزبانی شایسته باشند.
** صحنه نمایش "مارادونا"
سیزدهمین جام روی دستان بازیکنان تیم فوتبال آرژانتین قرار گرفت و با بلند آوازگی ستاره درخشان و بی نظیر این تیم یعنی "دیه گو آرماندو مارادونا" خاتمه یافت.
تیم فرانسه نیز بازی فوق العاده ای مقابل ایتالیا انجام داد و سپس چرخ برزیل را از کار انداخت، اما در دیدار نیمه نهایی مقابل آلمان تن به شکست داد.
همانند دوره گذشته (در اسپانیا)، 24 تیم در پیکارهای سال 1986 شرکت کردند. رقابت های جام جهانی بار دیگر چهره تازه ای را تجربه کرد و دیدارهای مرحله دوم به صورت تک حذفی انجام شد.
در مرحله نخست این مسابقات دیدار فوق العاده و خاصی برگزار نشد، اما مراکش اولین تیم آفریقایی بود که توانست به مرحله دوم جام جهانی قدم بگذارد.
تیم فرانسه همانند دوره قبل با ارایه بازی های دیدنی و جذاب، قلب تماشاگران زیادی را تسخیر کرد و اسطوره های جهانی و تحسین برانگیزی مثل پلاتینی، ژیرس، تیگانا و فرناندز حتی بهترین خطوط دفاعی را به لرزه درآوردند.
"آبی ها" یک بار دیگر کلاس فوتبال خود را با غلبه بر ایتالیا و برزیل به رخ جهان کشیدند. "تله سانتانا" بازیکن تیم برزیل دو بار تیرک دروازه را لرزاند، اما فرانسه به لطف درخشش "ژول باتز" دروازه بان خود که پنالتی زیکو را 12 دقیقه مانده به پایان بازی مهار کرد، با پیروزی از میدان خارج شد.
فرانسه بعد از تساوی 1 بر 1 در وقت قانونی و سپس غلبه بر برزیل با نتیجه 4 بر 3 در ضربات پنالتی به مرحله نیمه نهایی راه یافت، اما یک بار دیگر رویای قهرمانی در جام جهانی در مواجهه با 11 سرباز آماده و تازه نفس آلمانی، نقش بر آب شد.
تیم آلمان که پای ثابت دیدارهای فینال جام جهانی بود، در سیزدهمین دوره مقابل آرژانتین و فرمانده بزرگ آن مارادونا تاب مقاومت نیاورد و با قبول باخت 3 بر 2 از دور مسابقات خداحافظی کرد.
تیم آرژانتین در نیمه نهایی بلژیک را به راحتی با دو گل مغلوب کرده بود.
قهرمانی آرژانتین به همان اندازه که شایسته و سزاوار آنها بود، غیر منتظره هم بود. تیم آرژانتین منسجم، اما بدون انگیزه بود و حقیقتا می توان گفت که مارادونا جام را به تنهایی و یک تنه برای کشورش به دست آورد.
عملکرد درخشان و بی نقص او که پنج گل نیز در برداشت، عنوان بهترین بازیکن جام را برایش به ارمغان آورد و اگر چه ابهاماتی در مورد گل مارادونا به انگلیس در مرحله یک چهارم نهایی وجود داشت، اما جشن و شادمانی در آرژانتین بر پا شد و بیش از 30 میلیون نفر در خیابان ها به شادی پرداختند.
گل مارادونا به "دست خدا" مشهور شد. وی در سال های اخیر رسما اعتراف کرد که آن گل را با دست زده، اما معتقد است این کار تقلب نیست، بلکه هنر است.
به اعتقاد مارادونا در فوتبال آمریکای جنوبی بیشتر از اروپا این قبیل صحنه ها وجود دارد، اما نباید نام آن را تقلب گذاشت.
**
اسپانیایی ها 16 سال قبل از برگزاری دوازدهمین دوره جام جهانی به عنوان میزبان انتخاب شده بودند و این فرصت باعث برگزاری باشکوه این بازی ها شد.
در هفدهم ماه مه 1979، فیفا تصمیم گرفت که تعداد تیم‌های نهایی را از 16 تیم به 24 تیم افزایش دهد تا قاره‌هایی چون آسیا، آفریقا و حتی آمریکا که فوتبالشان در حال پیشرفت بود، شانس بیشتری برای رقابت داشته باشند. با افزایش تیم‌ها، تعداد مسابقات دور نهایی هم به 52 بازی افزایش یافت.
** تغییر در نحوه برگزاری جام جهانی
با افزایش تیم ها به 24 تیم، نحوه برگزاری دیدارهای جام جهانی هم تغییر یافت. چنین مقرر شد که تیم ها در 6 گروه چهار تیمی قرار گیرند و از هر گروه 2 تیم به مرحله دوم صعود نمایند تا در این مرحله 12 تیم صعود کننده در چهار گروه 3 تیمی مرحله یک چهارم نهایی را برگزار کنند، تیم های صدرنشین هر گروه به مرحله نیمه نهایی راه یابند تا با انجام دو بازی چهره دو تیم فینالیست مشخص شود.
دوازدهمین دوره رقابت های جام جهانی فرصت فتح سومین سکوی قهرمانی برای لاجوردی پوشان ایتالیا بود.
** برزیل حذف شد
تیم پر مهره برزیل در مرحله دوم نتوانست این تیم را مجبور به قبول شکست کند و در نتیجه خود در دیداری مهیج و زیبا 3 بر 2 باخت و از جام خداحافظی کرد.
زیکو، سوکراتس، فالکائو و ادر ناتوان از کاستن شدت حملات حریف بودند و پائولو روسی با به ثمر رساندن هر سه گل تیمش، ایتالیا را برنده کرد.
آتزوری ها در فینال مقابل آلمان غربی قرار گرفتند و روسی با 6 گل، بهترین گلزنان جام نام گرفت.
**
فیفا در کنگره ششم ژوییه سال 1966 خود در لندن تصمیم گرفت آرژانتین میزبان جام جهانی باشد و این مسوولیت در سالهای 1982 و 1986 به ترتیب به کشورهای اسپانیا و کلمبیا سپرده شود.
البته آشوب‌های سیاسی که پیش از برگزاری مسابقات، آرژانتین را در بر گرفته بود، باعث شد بسیاری از کشورها به فیفا فشار بیاورند تا میزبانی را از این کشور بگیرد، اما پافشاری "ژائوهاوه لانژ" رئیس فیفا مانع از وقوع این امر گردید.
** موفقیت بعد از سالها انتظار
تیم ملی فوتبال آرژانتین پس از حضور در فینال نخستین دوره رقابت های جام جهانی به میزبانی اروگوئه در سال ،1930مدتی طولانی انتظار کشید تا جام قهرمانی را بالای سر ببرد.
حمایت بی‌دریغ تماشاگران از تیم میزبان، آنها را به پیروزی مقابل هلند در دیدار فینال جام یازدهم نایل کرد در حالیکه "یوهان کرایف" افسانه‌ای به دلیل اوضاع سیاسی از حضور در این جام سر باز زده بود.
به ندرت دیده شده که راهیابی تا فینال رقابت های جام جهانی، آنگونه که در یازدهمین دوره این پیکارها در آرژانتین اتفاق افتاد، با جنجال همراه باشد.
** اعتراض های سیاسی
این رقابت‌ها به عنوان ابزاری سیاسی برای نشان دادن اعتراض جهانی نسبت به حکومت دیکتاتوری ژنرال "ویده لا" و نقض حقوق بشر در آرژانتین استفاده و به تحریم آن منجر شد.
اما تمام تلاش‌ها برای تحریم جام جهانی بی‌نتیجه ماند. جذبه و هیجان این رقابت‌ها به حدی بالا و اعتبار آن چندان زیاد بود که هیچکس به ندای تحریم توجه نکرد و همه کشورها جز تیم‌هایی که نتوانستند از مقدماتی صعود کنند، در آن شرکت کردند.
انگلیس، یوگسلاوی و شوروی سابق از جمله تیم‌های ناکام بودند اما تیم‌های دیگری مثل ایران و تونس که در عرصه فوتبال نوپا بودند به این پیکارها راه یافتند و فرانسه بعد از 12سال توانست به جام برگردد.
آبی پوشان فرانسه به مربیگری "میشل هیدالگو" در بازگشت به عرصه رقابت بهترین تیم‌های جهان، چندان موفق نبودند و "میشل پلاتینی" و هم تیمی‌هایش نتوانستند از شکست 1 - 2مقابل ایتالیا و آرژانتین جلوگیری کنند. فرانسه با وجود پیروزی 1 - 3برابر مجارستان در آخرین دیدار گروهی خود از دور رقابت‌ها خداحافظی کرد.
**
کنگره فیفا در سال 1964، علاوه بر مکزیک که به عنوان میزبان جام جهانی 1970 برگزیده شد، کشور آلمان غربی هم به منظور میزبانی جام جهانی 1974 انتخاب شد.
دو سال پیش از این دوره، بازی های المپیک 1972 در مونیخ آلمان برگزار شده بود و تمامی امکانات در این کشور مهیای برگزاری باشکوه جام جهانی بود.
** قهرمانی در خانه
دیدار نهایی رقابت‌های جام جهانی یک بار دیگر با حضور تیم میزبان برگزار شد، اما این بار نمایش فوق‌العاده و استثنایی این تیم، دومین قهرمانی را برای آلمان غربی به ارمغان آورد.
نارنجی پوشان هلند با درخشش "یوهان کرایف" تیم آرژانتین را چهار بر صفر مغلوب کردند و برزیل را به قبول شکست دو بر صفر واداشتند تا حضور مدعی تازه‌ای در فوتبال را اعلام کنند، اما نتوانستند در دیدار فینال مقابل آلمان غربی قد علم کنند و در نتیجه با قبول باخت 1 - 2که طبیعتا "گرد مولر" گل پیروزی آن را زد، به نایب قهرمانی بسنده کردند.
تیم آلمان غربی برخلاف شروع نامطمئنی که در این جام داشت، ناگهان خود را یافته و تا فینال تک تازی کرد.
"فرانس بکن‌باوئر" معروف به "قیصر" فرماندهی تیم را در فینال برعهده داشت تا هلند را با تمام ستاره‌های طلایی‌اش شکست دهد.
** جام "فیفا ورلد کاپ"
جام ژول ریمه در دوره قبل به مناسبت سومین قهرمانی تیم برزیل برای همیشه به آنان اهدا شده بود.
اعلان عمومی فیفا باعث شد 53 طرح به مقر فیفا در زوریخ ارسال شود و سرانجام در پنجم آوریل 1971 طرح یک مجسمه ساز ایتالیایی به نام سیلویوگازانیکا انتخاب شد.
طرح این جام جدید که از طلای ناب ساخته شد و 15 اینچ ارتفاع داشت، عبارت بود از دو بازیکن فوتبال که کره زمین را بر بالای دستشان بلند کرده بودند.
جام جدید با صرف هزینه یک میلیون فرانک سوئیس توسط کارگاه طلاسازی برتونی ایتالیا ساخته شد و نام جام جهانی فیفا یعنی "فیفا ورلد کاپ" بر آن نهاده شد. برخلاف جام ژول ریمه، جام جهانی فیفا پس از قهرمانی هر کشور به مدت چهار سال در اختیار کشور مزبور می ماند و سپس یک جام بدلی به رسم یادبود توسط فیفا به آن کشور اهدا می شد.
در رقابت‌های مرحله مقدماتی این دوره 98 تیم شرکت کردند و آلمان شرقی، هائیتی، استرالیا و زئیر جزو اولین تیم‌های راه یافته به مرحله اصلی بودند.
مجارستان، اسپانیا، فرانسه و شگفت انگیزتر از همه انگلیس، تیم‌هایی بودند که نتوانستند به این جام راه یابند.
**