۲۵ اوت ۲۰۰۸ مصادف است با صدمین سالروز درگذشت آنتوان هانری بکرل، فیزیکدان فرانسوی. او یکی از کاشفان پدیدهی پرتوزایی یا رادیواکتیویته است.
آنتوان هانری بکرل در سال ۱۸۵۲ در خانوادهای تحصیلکرده در فرانسه زاده شد. پدر و پدربزرگش نیز مانند او در رشتهی فیزیک تحصیل کرده و در همین رشته به درجهی پروفسوری رسیده بودند.
آنتون هانری بکرل از سال ۱۸۷۲ تا ۱۸۷۴ در پلیتکنیک پاریس و
از سال ۱۸۷۴ تا ۱۸۷۷ در مدرسهی «پلها و راهها» تحصیل کرد. از سال ۱۸۷۸
به عنوان دانشیار در پلیتکنیک و در وزارت راه و پل، به عنوان مهندس ارشد
مشغول به کار شد.
بکرل در سال ۱۸۸۴ موفق به اثبات نوارهای اشعهی مادون قرمز در طیف نور
خورشید شد. او در سال ۱۸۸۹ به عضویت آکادمی علوم درآمد و در سال ۱۸۹۱ کرسی
استادی فیزیک کاربردی را در موزهی تاریخ طبیعی پاریس از آن خود ساخت. در
همان سال بود که وی کار بر روی پدیدهی فسفرسانس در مواد معدنی گرمادیده
را آغاز کرد.
کشف اشعهی ایکس یا رونتگن توسط ویلهلم کونراد
رونتگن در سال ۱۸۹۵، توجه بکرل را به پدیدهی فلوئورسانس جلب کرد.
فسفرسانس و فلوئورسانس، به پدیدههایی گفته میشود که در آنها مادهای خاص
پس از قرار گرفتن در برابر نور مرئی یا نامرئی یا عوامل دیگری مانند ضربه
دیدن یا گرم شدن، انرژی را در خود ذخیره کرده و سپس به صورت طیفی از امواج
مرئی منتشر میکند. تفاوت این دو پدیده، در زمان میان دریافت و تابش، یا
به عبارتی در دوام تابش است. اگر زمان تحریک کمتر از یک ثانیه باشد، پدیده
را فلوئورسانس و اگر بیشتر از آن باشد فسفرسانس مینامیم.
بکرل که روی پدیدهی فلوئورسانس کار میکرد، در یکی از
تحقیقات خود مقداری از یک مادهی حاوی اورانیوم را روی کاغذ سیاهی که در
زیر آن صفحهی حساس عکاسی قرار داشت گذاشت و آن را در معرض تابش نور
خورشید قرار داد. بکرل عقیده داشت که نور خورشید نمیتواند از کاغذ سیاه
بگذرد، اما اگر در تابش فلوئورسانسی که این ماده تولید میکرد، اشعهی
ایکس وجود داشته باشد، این اشعه میتواند بر روی صفحهی عکاسی اثر بگذارد.
او پس از توقف کار خود، صفحات عکاسی را که حاوی مقداری اورانیوم بود، در
کشوی میزش قرار داد. پس از چند روز که تصمیم گرفت عکسها را ظاهر کند،
متوجه شد که صفحهی عکاسی بر اثر تابش یک اشعهی بسیار قوی سیاه شده است.
بررسیهای بیشتر بکرل در این زمینه، منجر به کشف عناصر رادیواکتیو شد.
بکرل در ۲۴ فوریهی همان سال، آکادمی علوم را از کشف خود باخبر کرد. او
به خاطر کشف این تابش خودبخودی، که توسط ماری کوری رادیواکتیویته نام
گرفته بود، در سال ۱۹۰۳ همراه با پییر و ماری کوری فرانسوی، جایزهی نوبل
فیزیک را دریافت کرد.
بکرل اندکی پیش از درگذشتش، ریاست آکادمی علوم پاریس را بر عهده گرفت. آنتوان هانری بکرل، در ۲۵ اوت ۱۹۰۸، در لاکروازیک (Le Croisic)، واقع در سواحل خلیج بیسکایا، درگذشت.